Webcultuur: Online media en de culturele sector March 21, 2007

Seminar: Webcultuur
Online media en de culturele sector

door Martijn Boven en Mark Hospers
6 maart 2007

Jongerencultuur en internet zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Jongeren kijken minder televisie dan ooit, lezen minder bladen en kranten, maar brengen meer tijd door op het internet. Het wereldwijde netwerk zorgt met forums en chatprogramma's voor sociale contacten en via Wikipedia voor encyclopedische informatie. En op MySpace krijg je snel een indruk van honderdduizenden bands die staan te trappelen de nieuwe online hype te worden.

WEB 2.0 EN INTERACTIE
Was het internet lange tijd eenrichtingsverkeer met een stel ontmoetingsplaatsen, tegenwoordig is interactie het toverwoord. Consumeren alleen is niet langer genoeg; de mondige internetter wil zelf aan de slag kunnen, zijn indruk, zijn stempel achterlaten in de online wereld. Daarbij gaat het niet alleen om het 'pimpen' van MySpace- of Hyvesprofielen, maar ook om Wikipedia, waarin iedereen zijn kennis kan delen ten nutte van het grotere geheel; een steeds uitdijende, up-to-date online encyclopedie met trefwoorden en crossreferenties waarvan een papieren of cd-romversie alleen maar kan dromen. Ook gaat het natuurlijk om MySpace waarop je je eigen muzikale brouwsels aan de hele wereld kunt laten horen. En ook YouTube, waarop inmiddels alles te vinden is: van multimediale kunst tot klassieke muziek, van videoclips tot bloopers, via zelfgeschoten nieuwsitems. En terug.

Tagging, Wiki's, zelf online historie schrijven; Web 2.0 grijpt overal op het internet razendsnel om zich heen. De machtsbalans die voorheen bij de makers, redacties en artiesten lag, verschuift langzamerhand in de richting van de consument, de eindgebruiker, fan en actieveling. Geen wonder derhalve dat TIME Magazine deze mondige, toegevoegde waarde brengende internetter afgelopen jaar tot 'Person of the Year' verkoos.

DE ONLINE KLUWEN
De wolk aan online informatie gaat echter ook gepaard met een groot nadeel: ze is langzamerhand een onontwarbare kluwen geworden. Je kunt op MySpace gehoord worden, maar hoe zorg je ervoor dat je profiel ook gevonden wordt tussen duizenden andere? Je kunt een fraaie documentaire over Pierre Boulez op YouTube zetten, maar ken je Boulez niet, dan blijk je zonder de juiste trefwoorden al gauw eindeloos heen en weer te klikken tussen filmpjes die het 'Funniest Home Videos'-niveau nauwelijks overstijgen.

Wikipedia is prima als het gaat om entries waaraan vele mensen gewerkt hebben, omdat de informatie voortdurend gecontroleerd en geredigeerd wordt. Ingangen en trefwoorden die minder populair zijn en soms door slechts een paar gebruikers in de lucht gehouden worden, vertonen daarentegen geregeld lacunes of desinformatie.

Je kunt als consument ingrijpen, filmpjes van extra trefwoorden voorzien, Wiki's aanpassen en verbeteren, bands toevoegen aan je vriendenlijst en voor een virtueel netwerk zorgen. Maar doe je dat bij alles wat je tegenkomt? Of leer je leven met de wetenschap dat voor elk blok correcte informatie, voor elke gevonden hitband, voor elke toevallig langs gekomen clip, miljoenen bytes aan online 'kennis' niet betrouwbaar of simpelweg onvindbaar zijn?

POORTWACHTERS
Hoe schat de internetjeugd van nu online informatie in? Hoe wordt deze gewogen? Waar vindt zij betrouwbaarheid en wat is de invloed van peergroups? Wie heeft in de virtuele wereld autoriteit en waarop is die gestoeld? Het zijn vragen die online poortwachters zich nadrukkelijk stellen, zeker nu hun rol steeds belangrijker wordt.

In de culturele wereld is het niet anders. Welke rol speelt het internet in het huidige cultuurmedialandschap? Online media als 8WEEKLY, KindaMuzik en 3VOOR12 wijzen de weg, pikken op en brengen voor het voetlicht. Traditionele media als de Volkskrant, NME en OOR volgen door hun gevestigde naam in te zetten in het virtuele domein. Maar is het genoeg om Gijsbert Kamer door een Amsterdamse platenzaak te zien lopen terwijl hij een paar cd's recenseert, of vraagt moderne online journalistiek om meer multimedialiteit, interactie en toegevoegde content? Is dat de toekomst van online cultuurjournalistiek?

In de online wereld ontstaan steeds meer nieuwe wegen, nieuwe magazines, die van de grond af autoriteit en vertrouwen proberen op te bouwen. Maar wie geeft online vertrouwen? Wie bepaalt wat betrouwbaar en waardevol is, wanneer iedereen voor recensent, muziekjournalist en cultuurredacteur kan spelen, via blogs, forums, en profielsites? Waarom zijn Pitchfork Media internationaal en KindaMuzik voor de Benelux inmiddels invloedrijke media geworden? Is het een kwestie van lange adem en constante kwaliteit? Of juist van snelheid: zijn internetmedia voor het direct oppikken van de laatste ontwikkelingen de gedrukte media simpelweg te snel af? Wat zijn de ijkpunten voor de mondige Web 2.0-consument?

ONAFHANKELIJKHEID
In papieren journalistiek staat het begrip 'onafhankelijkheid' in hoog aanzien. Geldt een dergelijke norm ook voor online media? Maar maalt de internetconsument überhaupt om onafhankelijkheid? Of is het wel prima als er dicht op partijen gezeten wordt en toch kwalitatief hoogwaardig gefilterd wordt? Gelden – breder getrokken – de aloude journalistieke benchmarks nog wel in het online domein? Of schrijft de virtuele wereld zijn eigen regels, normen, waarden en wetten? En als dat het geval is, wie schrijft dan die wetten? Wie heeft de sleutel tot succes in handen, tot betrouwbaarheid, tot autoriteit? En hoeveel macht heeft de consument eigenlijk?

SEMINAR
Interactie, snel veranderende online trends, jongerencultuur, poortwachters, betrouwbaarheid, onafhankelijkheid, autoriteit en de gepropageerde macht van de consument; het zijn de kernwoorden van het Seminar Webcultuur, woendag 21 maart tijdens Tweetakt.

De middag zal worden geopend door Erwin Blom, chef digitaal bij de VPRO en de presentatie is in handen van Peter Bijl van Kletter en 3VOOR12/Utrecht. Panelleden zijn: Theo Ploeg (Cut-up media/Oor), Henk Blanken (adjunct-hoofdredacteur Dagblad van het Noorden/schrijver/internetdeskundige), Robbert van Heuven (De Nieuwe Reporter/Theatermaker/8WEEKLY), Mark Hospers (Hoofdredacteur 8WEEKLY). Binnenkort zullen nog meer panelleden bekend worden gemaakt, dan zullen ook de bio's van de huidige deelnemers hier te vinden zijn.

DE AVOND VAN... 8WEEKLY
Na het seminar is het mogelijk een borrel te drinken en om voor een goede prijs te eten in het restaurant in het festivalcentrum van Tweetakt op de Neude. Daar zal vervolgens ook De avond van... 8WEEKLY plaatsvinden met optredens van Roosbeef en Adept. Deze avond is gratis toegankelijk! Klik hier voor meer informatie.

REFERENTIES EN LINKS
isopeda.nl/thefifthestate.pdf
denieuwereporter.nl
nu.nl
noorderlink.nl
mimblog.nl
cut-up.com
3VOOR12
Kindamuzik
8WEEKLY

Official Website: http://www.8weekly.nl/index.php?art=4843